هنر ترجمه متون علمی و تخصصی

مقاله‌ها و کتاب‌های علمی انگلیسی پر از واژگان تخصصی هستند که ممکن است معادل فارسی داشته باشند یا نداشته باشند. ترجمه خوب در مورد نوشته‌های تخصصی ترجمه‌ای است که این سه ویژگی را دارا باشد:

1- عاری از اشتباهات واضح در انتخاب معادل فارسی برای واژگان تخصصی باشد. اشتباهات دسته‌ اول را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد:

2- مترجم به صورت عمدی کلمات یا عباراتی را که درکشان نمی‌کند و یا به‌نظرش برای خواننده نامفهوم می‌آیند از قلم نینداخته باشد؛ مترجمی که چنین کاری کند، بی‌هیچ تردیدی، آن نگاهِ تهی را که دیکشنری‌اش به او نشان می‌دهد می‌پذیرد. او درست همان‌قدر حاضر است کمتر از نویسنده بداند که فکر می‌کند خودش خوب‌ و‌ بدِ متن را بهتر از نویسنده بلد است. دومین اشتباه رایج، یعنی چشم‌پوشی از بخش‌های دشوار متن مسئله جدی‌تری از خطای نخست است، اما گاهی مواقع بسته به کاربرد متن مقصد و مخاطب آن در زمانی که خودِ مترجم گیج و گنگ شده می‌توان آن را بخشید. با این وجود، این خطا نوعی عدم امانت‌داری در ترجمه است اما نه به شدت خطای سوم.

3- ترجمه‌ای است که با قالب‌بندی شکلی و بازی با الفاظ، ظاهری به‌نظر زیبا به خود نگرفته باشد تا با سطح دانش مشخصی هم تراز شود. بدیهی است که خطای سوم نابخشودنی است و بیش از خطای قبلی، مصداق عدم امانت‌داری در ترجمه. چرا‌ که در اینجا مترجم زرنگ دست به کار می‌شود و چیزی از آستینش درمی‌آورد و می‌افزاید و مفاهیم در دست ترجمه را طبق سلیقه خود می‌چیند.